Theo các chuyên gia, thương hiệu không thể hình thành trong "một sớm, một chiều". Bởi các chi phí việc đảm bảo chất lượng của hàng hoá, dịch vụ gắn với thương hiệu được có ý nghĩa rất quan trọng. Để tạo ra thương hiệu cần một lượng vốn nhất định, đó chính là khoản chi phí đầu tư. Vì vậy, thương hiệu là tài sản, là tiền của doanh nghiệp. Vậy định giá thương hiệu doanh nghiệp bằng cách nào?
Là một tài sản nên thương hiệu rõ ràng phải được định giá. Điều quan trọng là, giá trị của thương hiệu khi được thị trường thừa nhận thường lớn hơn chi phí để tạo ra.Tuy nhiên, ở nước ta vẫn thiếu hành lang pháp lý để định giá thương hiệu đưa nó vào vào đời sống hoạt động kinh doanh thực tiễn của doanh nghiệp.
Ông Richard Moore, Giám đốc Công ty Richard Moore Associates, cho biết, có tới 80% doanh nghiệp thất bại có nguyên nhân từ việc chưa đánh giá đúng giá trị thương hiệu. Trên thế giới có 2 tập đoàn của Mỹ chuyên định giá thương hiệu bằng USD, còn ở Việt Nam, chưa có công ty nào thực hiện công việc này.
Tuy nhiên, không phải lúc nào thương hiệu cũng được định giá bằng tiền. Giá trị vô hình của thương hiệu nhiều khi lại nằm ở cảm nhận của khách hàng, ở hệ thống phân phối mà họ đã xây dựng được.
Câu chuyện thương hiệu Diana của Công ty cổ phần Diana là một ví dụ. Năm 2011, khi Diana bán 95% cổ phần cho Tập đoàn Unicharm (Nhật Bản), thương hiệu này được định giá 10 triệu USD. Khi đó, thị trường hiểu rằng, con số này không chỉ đơn thuần là giá trị tài chính, mà hơn thế, gồm cả khả năng của Diana trong phát triển hệ thống phân phối.
Hoặc như Bibica, mặc dù bị thua lỗ trong 3 năm liền, nhưng giá trị của thương hiệu Bibica không hề nhỏ, bởi vì họ sở hữu hệ thống phân phối sâu rộng trên cả nước.
Thậm chí, trong trường hợp một công ty bị khủng hoảng tài chính, giá trị lợi nhuận và ưu thế trên thị trường giảm sút, không có nghĩa là thương hiệu của doanh nghiệp này không còn giá trị. Do vậy, chúng ta cần phân biệt rõ tài chính thực tế và tiềm năng phát triển của doanh nghiệp.
Về giá trị thương hiệu, Thông tư 146 quy định: "Giá trị thương hiệu (bao gồm: nhãn hiệu, tên thương mại) được xác định trên cơ sở các chi phí thực tế cho việc sáng chế, xây dựng và bảo vệ nhãn mác, tên thương mại của DN trong 10 năm trước thời điểm xác định giá trị DN hoặc kể từ ngày thành lập đối với các DN có thời gian hoạt động của DN ít hơn 10 năm ...
Có thể nói, quy định nêu trên của Thông tư 146 là quy định pháp lý duy nhất ở VN liên quan đến việc xác định giá trị thương hiệu. ..Tuy nhiên, các qui định trên chỉ có ý nghĩa đối với việc CPH các DNNN. Do đó, việc xác định giá trị, nhượng quyền sử dụng thương hiệu, góp vốn liên doanh, liên kết... bằng giá trị thương hiệu đối với các DN tư nhân thuộc mọi thành phần kinh tế ở nước ta đến nay vẫn còn là... một khoảng trống bỏ ngỏ, trong khi khu vực này đang là đầu tầu kinh tế đóng góp rất nhiều vào GDP và giải quyết việc làm cho xã hội…
Cho doanh nghiệp góp vốn bằng thương hiệu
Ở các nước phát triển trên thế giới, thương hiệu đã được coi là một tài sản có giá trị lớn của doanh nghiệp. Việc góp vốn liên doanh, liên kết, chuyển nhượng thương hiệu... đã được triển khai rất rộng rãi. Trên thị trường quốc tế, các thương hiệu nổi tiếng như CocaCola, Pepsi, Samsung, Panasonic, LG, Siemens, Ford, Daiewoo...Còn ở trong nước, một số thương hiệu thuộc các khối doanh nghiệp tư nhân mạnh như Trung Nguyên, Nhật Linh, Kẹo dừa Bến Tre, Võng xếp Duy Lợi, Kinh Đô… Có thể khẳng định, giá trị thương hiệu của họ rất lớn…
Do vậy, để tạo hành lang pháp lý cho khu vực doanh nghiệp tư nhân phát triển và để Việt Nam sẽ có những thương hiệu mạnh trên thị trường quốc tế, ông Nguyễn Văn Hải –Giám đốc kiểm toán AVA Việt Nam cho biết, Bộ Tài chính cần ban hành qui định thừa nhận thương hiệu là một tài sản của doanh nghiệp và hướng dẫn cách xác định giá trị thương hiệu để các doanh nghiệp ghi nhận giá trị thương hiệu vào Bảng cân đối kế toán. Đó là cơ sở pháp lý để góp vốn liên doanh, liên kết, hợp tác kinh doanh, nhượng quyền thương mại.. bằng giá trị thương hiệu.
Bên cạnh đó, việc xác định và ghi nhận giá trị thương hiệu ở VN hiện nay gặp một khó khăn chưa thể giải quyết được. Nguyên nhân cơ bản là, các chuẩn mực kế toán Việt Nam hiện nay được thiết kế theo nguyên tắc ghi nhận giá trị tài sản từ chi phí phát sinh tạo ra nó. Trong khi đó, việc ghi nhận giá trị thương hiệu chỉ có thể thực hiện nếu các chuẩn mực kế toán cho phép ghi nhận giá trị tài sản từ lợi ích sẽ thu được của tài sản đó trong tương lai.
Đồng thời cho phép các doanh nghiệp được góp vốn đầu tư, liên doanh, liên kết bằng giá trị thương hiệu. Trong thực tế hiện nay, có khá nhiều trường hợp đã thoả thuận góp vốn thành lập doanh nghiệp, liên doanh, liên kết... bằng giá trị thương hiệu. Song, do chưa có hành lang pháp lý đầy đủ cho nên những trường hợp góp vốn đó chưa được pháp luật thừa nhận. Nếu vấn đề này sớm được giải quyết, đây sẽ là một tín hiệu vui đối với các khu vực doanh nghiệp tư nhân đã và đang tạo dựng được thương hiệu mạnh trên thương trường.
Ông Richard Moore, Giám đốc Công ty Richard Moore Associates, cho biết, có tới 80% doanh nghiệp thất bại có nguyên nhân từ việc chưa đánh giá đúng giá trị thương hiệu. Trên thế giới có 2 tập đoàn của Mỹ chuyên định giá thương hiệu bằng USD, còn ở Việt Nam, chưa có công ty nào thực hiện công việc này.
Tuy nhiên, không phải lúc nào thương hiệu cũng được định giá bằng tiền. Giá trị vô hình của thương hiệu nhiều khi lại nằm ở cảm nhận của khách hàng, ở hệ thống phân phối mà họ đã xây dựng được.
Câu chuyện thương hiệu Diana của Công ty cổ phần Diana là một ví dụ. Năm 2011, khi Diana bán 95% cổ phần cho Tập đoàn Unicharm (Nhật Bản), thương hiệu này được định giá 10 triệu USD. Khi đó, thị trường hiểu rằng, con số này không chỉ đơn thuần là giá trị tài chính, mà hơn thế, gồm cả khả năng của Diana trong phát triển hệ thống phân phối.
Hoặc như Bibica, mặc dù bị thua lỗ trong 3 năm liền, nhưng giá trị của thương hiệu Bibica không hề nhỏ, bởi vì họ sở hữu hệ thống phân phối sâu rộng trên cả nước.
Thậm chí, trong trường hợp một công ty bị khủng hoảng tài chính, giá trị lợi nhuận và ưu thế trên thị trường giảm sút, không có nghĩa là thương hiệu của doanh nghiệp này không còn giá trị. Do vậy, chúng ta cần phân biệt rõ tài chính thực tế và tiềm năng phát triển của doanh nghiệp.
Về giá trị thương hiệu, Thông tư 146 quy định: "Giá trị thương hiệu (bao gồm: nhãn hiệu, tên thương mại) được xác định trên cơ sở các chi phí thực tế cho việc sáng chế, xây dựng và bảo vệ nhãn mác, tên thương mại của DN trong 10 năm trước thời điểm xác định giá trị DN hoặc kể từ ngày thành lập đối với các DN có thời gian hoạt động của DN ít hơn 10 năm ...
Có thể nói, quy định nêu trên của Thông tư 146 là quy định pháp lý duy nhất ở VN liên quan đến việc xác định giá trị thương hiệu. ..Tuy nhiên, các qui định trên chỉ có ý nghĩa đối với việc CPH các DNNN. Do đó, việc xác định giá trị, nhượng quyền sử dụng thương hiệu, góp vốn liên doanh, liên kết... bằng giá trị thương hiệu đối với các DN tư nhân thuộc mọi thành phần kinh tế ở nước ta đến nay vẫn còn là... một khoảng trống bỏ ngỏ, trong khi khu vực này đang là đầu tầu kinh tế đóng góp rất nhiều vào GDP và giải quyết việc làm cho xã hội…
Cho doanh nghiệp góp vốn bằng thương hiệu
Ở các nước phát triển trên thế giới, thương hiệu đã được coi là một tài sản có giá trị lớn của doanh nghiệp. Việc góp vốn liên doanh, liên kết, chuyển nhượng thương hiệu... đã được triển khai rất rộng rãi. Trên thị trường quốc tế, các thương hiệu nổi tiếng như CocaCola, Pepsi, Samsung, Panasonic, LG, Siemens, Ford, Daiewoo...Còn ở trong nước, một số thương hiệu thuộc các khối doanh nghiệp tư nhân mạnh như Trung Nguyên, Nhật Linh, Kẹo dừa Bến Tre, Võng xếp Duy Lợi, Kinh Đô… Có thể khẳng định, giá trị thương hiệu của họ rất lớn…
Do vậy, để tạo hành lang pháp lý cho khu vực doanh nghiệp tư nhân phát triển và để Việt Nam sẽ có những thương hiệu mạnh trên thị trường quốc tế, ông Nguyễn Văn Hải –Giám đốc kiểm toán AVA Việt Nam cho biết, Bộ Tài chính cần ban hành qui định thừa nhận thương hiệu là một tài sản của doanh nghiệp và hướng dẫn cách xác định giá trị thương hiệu để các doanh nghiệp ghi nhận giá trị thương hiệu vào Bảng cân đối kế toán. Đó là cơ sở pháp lý để góp vốn liên doanh, liên kết, hợp tác kinh doanh, nhượng quyền thương mại.. bằng giá trị thương hiệu.
Bên cạnh đó, việc xác định và ghi nhận giá trị thương hiệu ở VN hiện nay gặp một khó khăn chưa thể giải quyết được. Nguyên nhân cơ bản là, các chuẩn mực kế toán Việt Nam hiện nay được thiết kế theo nguyên tắc ghi nhận giá trị tài sản từ chi phí phát sinh tạo ra nó. Trong khi đó, việc ghi nhận giá trị thương hiệu chỉ có thể thực hiện nếu các chuẩn mực kế toán cho phép ghi nhận giá trị tài sản từ lợi ích sẽ thu được của tài sản đó trong tương lai.
Đồng thời cho phép các doanh nghiệp được góp vốn đầu tư, liên doanh, liên kết bằng giá trị thương hiệu. Trong thực tế hiện nay, có khá nhiều trường hợp đã thoả thuận góp vốn thành lập doanh nghiệp, liên doanh, liên kết... bằng giá trị thương hiệu. Song, do chưa có hành lang pháp lý đầy đủ cho nên những trường hợp góp vốn đó chưa được pháp luật thừa nhận. Nếu vấn đề này sớm được giải quyết, đây sẽ là một tín hiệu vui đối với các khu vực doanh nghiệp tư nhân đã và đang tạo dựng được thương hiệu mạnh trên thương trường.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét