Không tăng giá bán song "ăn bớt" trọng lượng, khâu trung gian hưởng chênh lệch cao... là thực trạng ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng, trong bối cảnh chỉ số giá chính thức cũng đang có dấu hiệu leo thang.
Chia sẻ tại Hội thảo “Diễn biến thị trường, giá cả 6 tháng đầu năm và dự báo 6 tháng cuối năm 2016” do Học viện Tài chính tổ chức sáng 7/7, Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội - Vũ Vinh Phú cho rằng nửa năm qua là giai đoạn mà cung ứng hàng hóa trên thị trường rất dồi dào.
“Hiếm khi nào mà vào siêu thị, người tiêu dùng phải "đi nghiêng" mới chọn được hàng”, Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội ví von. Cung hàng hoá nhiều nhưng chất lượng hàng lại luôn bị người dân kêu ca khi thực phẩm bẩn tràn lan, không được kiểm soát. “Hàng trăm cửa hàng với mác “thực phẩm sạch” được mở ra, mọc lên như nấm nhưng ai kiểm soát liệu có sạch thật hay không? Người tiêu dùng vào ma trận hàng hoá mà không biết kêu ai”, ông Phú nhận xét.
Nhiều ví dụ được vị chuyên gia này đưa ra để cho thấy người tiêu dùng đang bị móc túi một cách vô lý. Ông kể dịp vào siêu thị gần nhất, ông khá ngạc nhiên khi một giỏ trứng gà ta được bán với giá 45.000–48.000 đồng, trong khi cách Hà Nội khoảng 40 km, cũng giỏ trứng ấy người nông dân chỉ bán được 25.000 đồng. Chẳng cần phải qua biên giới, chỉ cách chừng ấy km mà giá bán đã bị đội lên gấp đôi. Hay như nhiều người tiêu dùng “tố”, mua một kg lạc về cân lại chỉ còn 8 lạng; gói mỳ trọng lượng 38 gram song thực tế chỉ 37 gram...
Để đến được tay người tiêu dùng, hàng hoá phải trả qua nhiều tầng nấc trung gian, đẩy giá cả lên cao.
“Một gói mỳ thì tưởng chênh lệch ít, nhưng hàng tỷ gói mì bán ra bị rút ruột như thế lại là con số rất lớn. Hàng hoá đến tay người tiêu dùng vẫn phải trải qua quá nhiều khâu trung gian, tầng nấc. Chuyện cũ nhưng vẫn rất mới, nhức nhối chưa giải quyết được. Người tiêu dùng đã nghèo mà còn bị móc tui vô lý”, vị này nói.
Thực trạng như vậy vô tình tác động ngầm, khiến hàng triệu người tiêu dùng thiệt hại khi tưởng được mua rẻ lại hoá đắt. “Kiểu tăng ngầm này khiến giá hàng hoá cứ bị đẩy lên, tác động gián tiếp vào lạm phát”, ông Phú bình luận.
Cũng lên tiếng phản đối kiểu kinh doanh chộp giật, nhưng Tiến sĩ Ngô Trí Long, chuyên gia về giá cả tỏ ra thông cảm với cái khó mà các doanh nghiệp đang mắc. Theo ông Long, những yếu tố như lãi vay cao, tiếp cận vốn khó… đang triệt tiêu lợi nhuận của doanh nghiệp. “Không còn cách nào khác để tồn tại, doanh nghiệp phải tìm cách tăng giá bán, giảm lượng, cân thiếu… cho khách hàng”, ông chia sẻ.
Cái gốc nảy sinh của tồn tại được ông Vũ Vinh Phú hay Tiến sĩ Ngô Trí Long chỉ ra chính là tình hình không mấy sáng sủa, xét cả về tăng trưởng và lạm phát của nửa đầu năm 2016. Theo số liệu mới được Tổng cục Thống kê công bố, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 6/2016 tại Việt Nam đã tăng 0,46% so với tháng 5 và tăng 2,35% so với cuối năm ngoái.
Sự tăng tốc của CPI trong 6 tháng đã dẫn đến một số lo ngại về khả năng đạt được mục tiêu kiềm chế lạm phát dưới 5% theo Nghị quyết của Quốc hội. Ông Nguyễn Lộc An, Phó vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước nhận định, thời gian tới, những vấn đề về chính trị và nhu cầu thực tế tại nhiều nước trên thế giới sẽ tiếp tục tác động tới giá dầu mỏ, khí đốt và ảnh hưởng đến giá các mặt hàng nguyên - nhiên liệu khác. Bên cạnh đó, thời tiết chuẩn bị vào mùa mưa bão nên có thể có hiện tượng tăng giá cục bộ tại một số địa phương.
Tiến sĩ Ngô Trí Long thì coi mức tăng lạm phát 6 tháng đầu năm là một biến số khó lường, đòi hỏi sự cẩn trọng trong chính sách điều hành nửa cuối năm 2016. “Lạm phát tiềm ẩn khả năng diễn biến bất thường, vì từ nay đến cuối năm có nhiều yếu tố dự báo sẽ gây áp lực lên CPI, khi các dịch vụ y tế và giáo dục được đồng loạt điều chỉnh, thiên tai, thời tiết mất mùa; tăng lương cơ bản; độ trễ của tăng cung tiền; áp lực tỷ giá…”, ông Long nêu.
Bên cạnh đó, bội chi ngân sách thâm hụt lớn, buộc Chính phủ phải đi vay để bù đắp. Với các khoản vay trong nước thông qua phát hành trái phiếu thì với lãi suất cao như hiện nay, muốn giảm lãi suất trên thị trường là cực kỳ khó.
“Trong bối cảnh đó, rất nhiều khả năng mục tiêu lạm phát không quá 5% của năm 2016 sẽ bị phá vỡ nếu không kiểm soát chặt lượng cung tiền ra nền kinh tế”, Tiến sĩ Ngô Trí Long nói và đưa ra mức dự báo lạm phát 2016 dao động 5,2–5,3%.
Bên cạnh lạm phát “trượt” mục tiêu, ngay cả tăng trưởng GDP năm nay cũng được các chuyên gia nhìn nhận khó đạt được mức 6,7% mà Quốc hội đề ra. Dù có những yếu tố thuận lợi cho tăng trưởng trong trung hạn, kinh tế Việt Nam trong ngắn hạn khó có khả năng tăng tốc khi những nền tảng chưa được thiết lập chắc chắn.
Hai kịch bản dự báo tăng trưởng GDP được các chuyên gia đưa ra. Ở kịch bản thấp, mức tăng GDP cho cả năm 2016 có thể là 6% và ngay cả khi nhiều điều kiện thuận lợi, lạc quan hơn thì GDP cũng sẽ dưới 6,5%...
Nguyễn Hoài
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét