Theo ông, mọi cảm xúc, suy nghĩ, quyết định của con người, mọi kết nối giữa con người với con người đều là hệ quả của năng lượng thể chất, năng lượng tình cảm, năng lượng trí tuệ và năng lượng tinh thần. Cũng như cơ thể con người, hoạt động của một công ty cũng dựa trên nguyên lý của sự hình thành bốn nguồn năng lượng ấy. Hiểu và biết cách khơi gợi khía cạnh tích cực của những năng lượng này, doanh nhân sẽ điều hành doanh nghiệp ngày càng phát triển.
* Vì sao đang kinh doanh ông lại chuyển hướng nghiên cứu về quản trị năng lượng, quản trị cuộc đời?
- Tôi đã từng trải qua nhiều khó khăn trong cuộc sống và trong kinh doanh. Vì thế, tôi nghiên cứu về quản trị năng lượng, quản trị cuộc đời để giải quyết vấn đề cá nhân và ứng dụng vào công ty.
Tham gia điều hành Miti mấy chục năm nay, tôi thấy việc quản trị con người là điều khó nhất. Lãnh đạo giỏi chỉ là một yếu tố nhưng yếu tố quan trọng hơn để doanh nghiệp phát triển là doanh nhân phải có đội ngũ nhân sự không chỉ giỏi nghề mà phải có cuộc sống tinh thần tốt. Khi áp dụng kiến thức y khoa vào quản trị con người, tôi thấy mọi hoạt động của con người đều dựa vào bốn nguồn năng lượng: năng lượng thể chất, năng lượng tình cảm, năng lượng trí tuệ và năng lượng tinh thần.
Đó cũng chính là bốn vấn đề của cuộc đời: sức khỏe, tình cảm, tâm lý và tinh thần. Tối ưu hóa bốn nguồn năng lượng (hay bốn vấn đề) này sẽ tạo được sự khác biệt trong quản trị doanh nghiệp.
Tôi đến với lĩnh vực này là còn muốn để lại "di sản" cho con cái. Muốn vậy, phải xây dựng được bộ máy công ty hoạt động có tính tự động hóa. Và điều không gì khác hơn là phải tìm ra nguyên lý quản trị và vận hành bộ máy doanh nghiệp sao cho hợp lý nhất.
Đã đọc cuốn sách Những điều hối tiếc trong cuộc đời, tôi thấy đến cuối cuộc đời, có nhiều điều khiến người ta cảm thấy tiếc nuối. Đó là sự hối tiếc về tình bạn, hối tiếc về cách sống với người khác, hối tiếc về việc không yêu bản thân mình. Tôi đã nhiều lần tự hỏi, trong cuộc đời, điều mình quan tâm đến là gì ngoài tiền bạc? Tôi đã nhận ra nhiều điều rất bổ ích trong việc quản trị năng lượng toàn diện và muốn chia sẻ với cộng đồng.
Ảnh: Quý Hòa
* Ông còn chia sẻ về giữ gìn tình yêu, hôn nhân hạnh phúc?
- Ở khía cạnh tình cảm, cuộc sống của mỗi người gồm tình yêu, tình bạn, tình cảm gia đình (cha mẹ và con cái), mối quan hệ xã hội. Ở Mỹ, các nghiên cứu cho thấy có đến 80% những người thành công cảm thấy hạnh phúc và tự hào có mối quan hệ xã hội tốt.
Một khi người lao động có gia đình không trọn vẹn, có vấn đề với cha mẹ, con cái thì không thể làm việc tốt được. Bởi thế, tôi muốn giúp họ giải quyết những vấn đề này thông qua việc khơi dậy những khía cạnh tích cực của các nguồn năng lượng bản thân. Những điều ấy tôi thể hiện qua những trang sách "quản trị cuộc đời" và những chia sẻ trong các lớp đào tạo nhân viên cũng như doanh nhân. Tôi sẽ theo đuổi nó đến cùng vì đó là sứ mệnh, giá trị sống của bản thân.
Vào năm sau, tôi tin khi cuốn sách ra mắt sẽ được độc giả đón nhận, vì cho đến thời điểm này chưa có một cuốn sách nào đúc kết về quản trị cuộc đời theo kiểu y khoa. Những đề tài khác có thể người ta viết theo hướng nghiên cứu tâm lý con người qua những quan sát bên ngoài, còn tôi nghiên cứu dựa trên nguyên lý hoạt động của não bộ.
* Việc quản trị năng lượng con người được ứng dụng như thế nào tại Miti và hiệu quả mà nó mang lại ra sao, thưa ông?
- Người lãnh đạo phải làm sao tối ưu hóa năng lực của nhân viên. Muốn vậy, phải đầu tư cho công tác đào tạo.
Tại Việt Nam, các lãnh đạo doanh nghiệp luôn đòi hỏi nhân viên phải có những ý tưởng hay ho nhưng nhiều người không hiểu sự sáng tạo của con người lệ thuộc rất nhiều vào tình cảm của chính người đó. Nếu cảm xúc, tư duy của người ta tiêu cực thì làm sao có thể sáng tạo.
Hơn ai hết, các lãnh đạo doanh nghiệp phải là người chia sẻ, truyền động lực, sự đam mê, niềm tin, mục tiêu, sứ mệnh, giá trị đến từng nhân viên. Những điều này là rất cần nhưng không nhiều doanh nhân làm được vì không biết bắt đầu từ đâu và làm như thế nào.
Ở công ty chúng tôi không thường xuyên họp bộ phận bán hàng nhưng khi đã họp thì điều đầu tiên tôi nói với họ là các bạn có biết sứ mệnh của mỗi một người trong bộ phận này sẽ nuôi năm công nhân và giải quyết cuộc sống của năm gia đình. Ngoài sứ mênh phục vụ khách hàng, mang lại sự hài lòng cho khách hàng, những nhân viên này còn nhận ra sứ mênh lớn lao của họ và cảm thấy hạnh phúc vì giá trị của mình được công nhận.
Để có những nhân lực cống hiến cho Công ty, chúng tôi trang bị hai phòng đào tạo để đào tạo nhân viên mỗi tuần và 60% chương trình đào tạo đều hướng đến mục đích làm cho nhân viên hạnh phúc. Hầu hết các công ty đào tạo đều hướng đến mục tiêu bán được hàng, tạo ra doanh thu, nhưng cách này sẽ khiến nhân viên càng ngày càng bị áp lực.
Chương trình đào tạo của chúng tôi chỉ nhằm giải quyết các suy nghĩ tiêu cực, giải quyết những tắc nghẽn trong các mối quan hệ của nhân viên với cha mẹ - con cái, vợ chồng khiến họ không hạnh phúc. Chỉ khi giải quyết được những vấn đề này, nhân viên mới có thể làm việc tốt. Chúng tôi còn tổ chức các khóa đào tạo về tâm linh, thiền và các chương trình tạo sự gắn kết giữa nhân viên với nhau.
Trong điều kiện có thể, chúng tôi tạo môi trường làm việc tốt nhất cho người lao động bằng cách tổ chức tập thể dục giữa giờ, không tăng ca... Chính nhờ quản trị năng lượng toàn diện, sức sáng tạo của nhân viên cũng như bản thân tôi khá tốt, và mọi hoạt động trong Công ty đều thông suốt.
* Miti từng đưa ra thị trường cặp siêu nhẹ đầu tiên tại Việt Nam, vừa ra mắt "cặp chống gù lưng" cho học sinh và được Cục Sở hữu trí tuệ cấp bằng sáng chế. Ông nghĩ gì về chuyện hàng Trung Quốc đã bị đầy lùi?
- Không nói quá nhưng việc đánh bật hàng Trung Quốc có công rất lớn của Miti. Sau hai năm hợp tác với một thương nhân Đài Loan, chúng tôi đã học được phương pháp sản xuất một sản phẩm chất lượng tốt cũng như xây dựng thương hiệu. Chúng tôi xây dựng được thương hiệu với tên viết tắt Miti và slogan "Luôn luôn bên bạn" khiến người tiêu dùng đánh giá cao chất lượng sản phẩm của Công ty May túi xách Minh Tiến.
Tiếp đó, năm 2000, chúng tôi lại được một ân nhân khác "chỉ điểm" loại nhựa nguyên sinh không độc hại, bền và rất nhẹ. Cũng nhờ đó, năm 2002, sau hai năm mày mò nghiên cứu, chiếc cặp siêu nhẹ với 600 gram (bằng 1/3 trọng lượng cặp trước kia) thương hiệu Miti ra đời. Khởi đầu từ sản phẩm của chúng tôi, chỉ một năm sau, thị trường cặp siêu nhẹ bùng nổ và đã đánh bật được cặp xách Trung Quốc vốn thống lĩnh thị trường Việt Nam.
Đó là nhờ vào việc ứng dụng công nghệ mới mà đã vực dậy một ngành nghề và tạo ra hàng nghìn công ăn việc làm. Chính chiếc cặp siêu nhẹ đã làm thay đổi cái nhìn của người tiêu dùng về hàng Việt và cũng nhờ vậy, cặp táp Việt chiếm lĩnh thị trường. Từ đó, hàng trăm cơ sở mọc ra và cũng nhờ vậy mà ngành này mới sống lại và phát triển như ngày nay.
Tiếp đà thành công của cặp siêu nhẹ, chúng tôi sản xuất túi xách, vali cũng... siêu nhẹ. Chỉ một năm xuất hiện, vali siêu nhẹ Miti nhận được tín hiệu khá tốt từ thị trường khi mỗi tháng bán ra gần 10.000 chiếc.
Để đa dạng sản phẩm, phục vụ nhiều đối tượng khách hàng, năm 2015, chúng tôi ra thêm túi xách cho giới văn phòng mang thương hiệu Bavio. Hiện tại chúng tôi chưa đẩy mạnh dòng sản phẩm này nhưng tín hiệu thị trường khá tốt. Ngoài hơn 100 cửa hàng Miti, chúng tôi đã đưa sản phẩm vào hệ thống siêu thị Co.opmart.
* Ông có thể chia sẻ thêm về hoạt động đổi mới sáng tạo tại Miti?
- Để có một sản phẩm mới, chúng tôi phải nghiên cứu cả năm trời, thậm chí đến vài năm. Từ ý tưởng đến thiết kế phải mất một năm và phải làm đi làm lại rất nhiều lần, tốn kém rất nhiều. Từ cặp siêu nhẹ, chúng tôi cải tiến thêm cặp đổi hình và giờ là cặp chống gù lưng. So với cặp chống gù lưng của Nhật Bản thì sản phẩm của chúng tôi vượt trội về mặt thiết kế.
Cặp của chúng tôi được thiết kế cong theo xương lưng, phần trọng lực tỳ vào xương hông giúp dàn đều trọng lực của chiếc cặp trên cơ thể trẻ. Nhờ đó, trẻ không bị vẹo, lệch cột sống.
Nhưng để sản phẩm được thị trường chấp nhận là cả một chặng đường mà Miti phải trải qua ngoài việc phải liên tục nghiên cứu, cải tiến nhằm mang lại những sản phẩm chất lượng cao nhất cho người sử dụng, chúng tôi phải làm sao thuyết phục được người tiêu dùng. Chỉ có doanh nghiệp thuyết phục người tiêu dùng sử dụng sản phẩm không thôi chưa đủ mà còn rất cần sự chung tay của các cơ quan, ban ngành.
Điều này đã được chứng minh từ thực tế của chiếc cặp chống gù lưng của Nhật Bản. Mặc dù cặp không có nhiều chức năng để chống gù lưng nhưng với sự hỗ trợ của Chính phủ Nhật Bản, chiếc cặp này vẫn được dùng trong tất cả trường học và không có sản phẩm của nước nào có thể xâm nhập thị trường Nhật.
Muốn thay đổi nhận thức của người tiêu dùng về chiếc cặp chống gù lưng của Việt Nam, chúng tôi cần sự tiếp sức từ Chính phủ mà cụ thể là của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Có như vậy mới có thể ngăn chặn các sản phẩm từ Nhật tràn sang.
* Rất tâm đắc với đề tài "quản trị cuộc đời", quản trị năng lượng và dành nhiều công sức cho nó, vậy thời gian nào ông tập trung cho kinh doanh?
- Tôi vẫn điều hành Công ty và việc kinh doanh vẫn tiến triển. Nhân tố quan trọng nhất trong hoạt động của một công ty là con người, và hoạt động của bộ máy ấy do con người quyết định. Nếu đã giải quyết được vấn đề con người thì có thể làm được mọi việc.
* Cám ơn ông về những chia sẻ thú vị!