Năm 2020: Du lịch Việt Nam sẽ thành ngành kinh tế mũi nhọn

Với tốc độ tăng trưởng khách quốc tế là 7,2%/năm, nội địa là 5,3%/năm, nếu tình hình kinh tế-chính trị thế giới thuận lợi, đến năm 2016-2017, ngành du lịch Việt Nam sẽ đạt mục tiêu đề ra cho năm 2020, về đích trước từ 4 đến 3 năm.

 

Thông tin này được Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch Hoàng Tuấn Anh, thừa ủy quyền Thủ tướng gửi đến Quốc hội, trong báo cáo chung về hậu chất vấn của ngành từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa 13 đến nay.

 

Tại kỳ họp Quốc hội giữa năm 2013, câu hỏi đến năm 2020, du lịch Việt Nam có ngang tầm được khu vực không đã được nêu tại phiên chất vấn Bộ trưởng Tuấn Anh. Và câu trả lời từ Bộ trưởng là: “Trong chiến lược du lịch thì 2015 du lịch Việt Nam trở thành ngành kinh tế mũi nhọn”.

 

Tại báo cáo này, Bộ trưởng cho biết, nhằm thực hiện mục tiêu đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn vào năm 2020, Bộ đã tham mưu, trình Thủ tướng phê duyệt chiến lược phát triển du lịch đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030.

 

Mục tiêu của chiến lược là đến năm 2020, du lịch cơ bản trở thành “ngành kinh tế mũi nhọn, có tính chuyên nghiệp, có hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật tương đối đồng bộ, hiện đại; sản phẩm du lịch có chất lượng cao, đa dạng, có thương hiệu, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, cạnh tranh được với các nước trong khu vực và thế giới”.

 

Chiến lược cũng nêu, phấn đấu đến năm 2030, Việt Nam trở thành quốc gia có ngành du lịch phát triển. Các chỉ tiêu cụ thể là tốc độ tăng trưởng của ngành du lịch bình quân thời kỳ 2011-2020 đạt 11,5-12%/năm.

 

Năm 2015, Việt Nam đón 7-7,5 triệu lượt khách du lịch quốc tế và 36-37 triệu lượt khách du lịch nội địa; tổng thu từ khách du lịch đạt 10-11 tỷ USD, đóng góp 5,5-6% vào GDP cả nước.

Có tổng số 390.000 buồng lưu trú, với 30-35% đạt chuẩn từ 3 đến 5 sao, tạo ra 2,2 triệu việc làm trong đó có 620.000 lao động trực tiếp du lịch cũng nằm trong chỉ tiêu 2015 phải đạt được.

 

Theo chiến lược đến 2020 Việt Nam đón 10-10,5 triệu lượt khách du lịch quốc tế và 47-48 triệu lượt khách du lịch nội địa; tổng thu từ khách du lịch đạt 18-19 tỷ USD, đóng góp 6,5-7% GDP cả nước; có tổng số 580.000 buồng lưu trú với 35-40% đạt chuẩn từ 3 đến 5; tạo ra 3 triệu việc làm trong đó có 870.000 lao động trực tiếp du lịch.

 

Và đến 2030, thì tổng thu từ khách du lịch tăng gấp 2 lần năm 2020.Kết quả thực hiện, theo báo cáo, năm 2013, tổng lượng khách du lịch quốc tế đến Việt Nam đạt hơn 7,57 triệu lượt, hoàn thành trước 2 năm mục tiêu đề ra cho năm 2015.

 

Trong 9 tháng đầu năm 2015, du lịch Việt Nam đã đón gần 5,7 triệu lượt khách quốc tế, phục vụ 48,8 triệu lượt khách nội địa (khách lưu trú đạt 23,4 triệu lượt), tổng thu từ khách du lịch đạt 269.458 tỷ đồng.

 

Những con số này là cơ sở để Bộ trưởng Tuấn Anh lạc quan nhận định ngành du lịch Việt Nam sẽ đạt mục tiêu đề ra cho năm 2020, về đích trước từ 4 đến 3 năm.

 

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra báo cáo của Chính phủ về lĩnh vực du lịch cho rằng báo cáo mới thống kê tổng lượng khách du lịch năm 2013, 2014 theo xu hướng tăng mà chưa nêu rõ những thách thức mà ngành du lịch đã và đang phải đối mặt trong thời gian tới

 

Những thách thức của ngành du lịch

 

Tuy nhiên, chúng ta phải thẳng thắn thừa nhận ngành du lịch Việt Nam còn đối mặt với nhiều thách thức. Đó là công tác quản lý điểm đến chưa được triển khai đồng bộ, hiệu quả; tình trạng mất vệ sinh, an ninh, trật tự tại các điểm du lịch vẫn thường xảy ra bên cạnh các tệ nạn ta-xi dù "chém khách", hàng rong chèo kéo, đeo bám; Một số dịch vụ lữ hành, khách sạn ở các địa phương vẫn diễn ra việc núp bóng, lừa đảo, ép giá khách, nhất là vào mùa cao điểm. Đây là hệ quả của tình trạng tăng trưởng du lịch nóng, phát triển không đồng đều ở một số địa phương, tạo ra sự mất cân đối cục bộ. Môi trường du lịch nhiều nơi bị ô nhiễm, quá tải, thiếu quản lý do khai thác quá mức tài nguyên du lịch hoặc bị hủy hoại nghiêm trọng.

 

Công tác quản lý môi trường tự nhiên và môi trường xã hội ở các điểm đến còn yếu kém và chưa được coi trọng. Gần đây, sự biến đổi khí hậu cũng dẫn đến thiên tai, bão lũ bất thường, tác động tiêu cực đến cơ sở hạ tầng du lịch và hoạt động du lịch ở nhiều địa phương.

 

Bên cạnh đó là những trở ngại từ tính thiếu chuyên nghiệp khi xây dựng sản phẩm du lịch, xúc tiến quảng bá. Sản phẩm du lịch đơn điệu, chậm đổi mới, thiếu sáng tạo và còn trùng lặp giữa các vùng miền, thiếu tính liên kết. Công tác xúc tiến quảng bá du lịch còn hạn chế, nghiên cứu thị trường còn thụ động, yếu kém. 

 

So với các nước trong khu vực, kinh phí Nhà nước đầu tư cho công tác xúc tiến, quảng bá du lịch điểm đến còn rất hạn chế cho nên chưa tạo được hiệu ứng kích cầu du lịch Việt Nam ở các thị trường mục tiêu. Hoạt động phối hợp liên ngành cũng như giữa các địa phương không thường xuyên và chưa đem lại hiệu quả mong muốn. Các doanh nghiệp du lịch chưa chủ động trong công tác phát triển thị trường, xây dựng sản phẩm còn hạn chế, chất lượng dịch vụ yếu.

 

Nhiều doanh nghiệp lữ hành chưa đủ khả năng vươn ra thị trường quốc tế để khai thác khách. Một số thị trường còn có hiện tượng người nước ngoài thao túng, trực tiếp điều hành, còn các doanh nghiệp trong nước thì cạnh tranh không lành mạnh, hạ giá, trốn thuế, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sản phẩm và hình ảnh điểm đến Việt Nam. Nguồn nhân lực du lịch chuyên nghiệp nước ta cũng còn thiếu và yếu.

 

Trong khi đó, sức ép cạnh tranh giá thành sản phẩm, chất lượng nhân lực, dịch vụ và năng lực doanh nghiệp với du lịch các nước trong khu vực ngày càng lớn. Việt Nam luôn luôn phải cạnh tranh với các điểm đến du lịch hàng đầu trong khu vực như Malaixia, Thái-lan, Singapore…