Quốc gia nào phá vỡ triết lý đầu tư của Warren Buffett?

Được biết đến với cái tên Quốc gia Khởi nghiệp, Israel đã trở thành một trung tâm toàn cầu với tỉ lệ công ty khởi nghiệp bình quân đầu người cao nhất thế giới, trung bình có 1 công ty khởi nghiệp/2.000 dân. Nhiều chuyên gia cho rằng, với tỷ lệ khởi nghiệp cao như vậy, đây là quốc gia đầu tiên phá vỡ triết lý đầu tư của Warren Buffett.

Ấn tượng với số vốn đầu tư mạo hiểm

 

Tính đến năm 2013, dân số Israel chỉ khoảng 8 triệu người, và chỉ có 2,5% trong số đó (tức 200,000 người) làm nông nghiệp trong điều kiện 95% diện tích của đất nước không phù hợp để canh tác. Vậy mà mỗi năm, lượng nông sản mà quốc gia nhỏ bé này xuất khẩu có giá trị gần 3 tỷ USD, tương đương tổng kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam trong cả năm 2013. Bên cạnh đó, Israel còn dẫn đầu thế giới về tỷ lệ nước thải được tái chế lên đến hơn 70%.

 

Về khía cạnh khởi nghiệp công nghệ và thu hút vốn đầu tư mạo hiểm, Israel là quốc gia đầu tiên phá vỡ triết lý đầu tư của Warren Buffett. Trước khi rót vốn vào Israel, nhà đầu tư huyền thoại này chưa từng đầu tư vào các công ty nằm bên ngoài nước Mỹ, thế nhưng, tính đến nay, ông đã mua lại 3 công ty ở Israel. Riêng với ISCAR, ông phải kiên trì chi ra 6 tỷ USD trong 7 năm mới hoàn thành mua đứt 100% cổ phần của công ty này (4 tỷ USD đổi lấy 80% cổ phần của ISCAR vào năm 2006, và 2 tỷ USD đổi lấy 20% cổ phần còn lại của ISCAR vào năm 2013). Theo Warren Buffett, Israel là “điểm thu hút đầu tư triển vọng nhất bên ngoài nước Mỹ".

 

 

Năm 2008, lượng vốn đầu tư mạo hiểm rót vào Israel đạt gần 2 tỷ USD, bằng với nguồn vốn tương tự chảy vào Vương Quốc Anh (với 61 triệu dân) hay vào Đức và Pháp cộng lại (với hơn 145 triệu dân). Cũng Israel là quốc gia ngoài nước Mỹ có nhiều công ty niêm yết nhất trên sàn chứng khoán NASDAQ. Tính từ thập niên 1980 đến nay, có hơn 250 công ty Israel đã thực hiện IPO trên NASDAQ.

 

Điều thú vị là ở Israel, nhân viên có thể đặt câu hỏi với cấp trên rằng “Tại sao ông là sếp của tôi, mà tôi không phải sếp của ông?” một cách quyết liệt nhưng không ngạo mạn. Văn hóa tranh luận cởi mở, dám đột phá, được thấm nhuần trong mỗi người dân, ở mọi môi trường.

 

Điều gì đã làm nên thành công của con người Israel, của doanh nghiệp Israel và của quốc gia Israel? Ít ai biết rằng để có được sự phát triển như ngày nay, Israel đã trải qua nhiều thời kỳ để biến một mảnh đất khô cằn trở thành một trung tâm nông nghiệp trên thế giới, đặc biệt là phát triển và trở thành một quốc gia bậc nhất thế giới về sáng tạo công nghệ.

 

Nhìn tổng thể, Israel giống như một dự án khởi nghiệp với bắt đầu từ con số 0 tròn trĩnh. Các doanh nhân đã khởi nghiệp từ vùng đất có nhiều rủi ro cả bên trong và bên ngoài. Và nền tảng của Israel chính là chấp nhận và đương đầu với sự rủi ro.

 

Ông Danial Sachman – Chủ tịch viện nghiên cứu khoa học hàng đầu Israel, ông Danial Sachman cho rằng, đã có một sự ảnh hưởng lớn từ văn hóa Do Thái, chúng tôi được phép thảo luận và đặt câu hỏi. Đây chính là đặc điểm nổi bật của văn hóa Do Thái. Việc sẵn sàng thử thách với những kiến thức thông thường đã tạo ra sự khác biệt trong cách tiếp cận khoa học của Israel.

 

Những nhân tố tạo nên thành công

 

Theo các chuyên gia, có nhiều nhân tố tạo nên sự thành công của Israel, trong đó có quân đội. Hầu hết người dân Israel đều trải nghiệm vai trò lãnh đạo. Ngay từ khi còn trẻ khoảng 18 - 20 tuổi, họ đã được dạy lãnh đạo, dạy ứng biến để có được tinh thần doanh nhân ngoài chiến trường. Chi phí R&D chiếm một phần trăm rất lớn trong nền kinh tế, tỷ lệ R&D/GDP của Israel cũng được đánh giá là một trong những nước cao nhất thế giới. Hàng loạt tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới như: Intel, eBay, Apple, IBM, Google và Microsoft đều phải đến Israel và đầu tư vào các công ty khởi nghiệp và trung tâm R&D tại đây.

 

Ở Israel, doanh nhân xác định đổi mới là một cách sống, và họ sẽ đầu tư nhiều vào giáo dục tại gia đình và các cấp chính quyền; đồng thời liên kết mạnh mẽ giữa các học viện và các ngành công nghiệp. Sau khi đưa con đến trường đi học, 10h00, người doanh nhân này sẽ gặp gỡ đội ngũ R&D. Doanh nhân Israel quan tâm tới sự phong phú của các kênh truyền thông không chính thức. Các kỹ năng và kinh nghiệm có giá trị cao hơn bằng cấp, mức lương cao/thời gian làm việc dài.

 

Doanh nghiệp mới khởi sự thường có nhiều ý tưởng nhưng thường thiếu vốn. Ở Israel, doanh nhân mới khởi nghiệp thường quan niệm rằng việc tiếp cận các nguồn tiền luôn luôn là một vấn đề, ở khắp mọi nơi. Và sự hỗ trợ trực tiếp của Chính phủ chỉ ở giai đoạn chuẩn bị, bắt đầu và khi mới phát triển. Những hỗ trợ gián tiếp cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ và các nhà đầu tư (thông qua hệ thống thuế) là quan trọng. Chính vì vậy 16h15, doanh nhân mới khởi nghiệp sẽ dùng để kêu gọi tài trợ. 19h00 là khoảng thời gian để doanh nhân mới khởi nghiệp ở Israel suy nghĩ về tương lai. Lúc này, các kế hoạch, cơ sở hạ tầng, thiết kế, thi hành, đánh giá… sẽ diễn ra.

 

Các chuyên gia Israel cho rằng Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một quốc gia phát triển giống như những gì mà người Israel đã từng làm, đó là Việt Nam nên đẩy mạnh giáo dục, cần tập trung xây dựng các trường đại học, quy mô không lớn nhưng tiên tiến về các mặt: điều kiện vật chất - kỹ thuật, nội dung đào tạo - nghiên cứu, và tổ chức - quản trị.

 

Bên cạnh đó, làm cho tinh thần khởi nghiệp được phổ biến rộng khắp, nâng cao chất lượng và hiệu quả của đầu tư nước ngoài.  tăng cường giáo dục và công nghệ đẳng cấp thế giới, cải thiện cơ sở hạ tầng, thu hút FDI chất lượng cao, tạo điều kiện cho doanh nghiệp công nghệ cao. Đồng thời, tận dụng lợi thế chi phí thấp của sản xuất song song với sáng tạo công nghệ cao.

 

Rõ ràng có rất nhiều yếu tố để Việt Nam có thể trở thành một quốc gia khởi nghiệp giống như Israel, đó là con người Việt Nam thông minh, Chính phủ năng động và luôn luôn tạo mọi điều kiện tốt nhất cho kinh tế, doanh nghiệp phát triển. Điều này sẽ sớm đưa Việt Nam trở thành điểm nóng, thành một trung tâm khởi nghiệp cho các doanh nghiệp trong tương lai.